മൻമോഹൻ സിംഗ് വിടവാങ്ങി
ഇന്ത്യയുടെ പതിമൂന്നാമത്തെയും പതിനാലാമത്തെയും പ്രധാനമന്ത്രിയും പ്രശസ്ത സാമ്പത്തിക ശാസ്ത്രജ്ഞനും ആയിരുന്ന ഡോ. മൻമോഹൻ സിംഗ് (93) അന്തരിച്ചു. ദീർഘനാളായി അസുഖബാധിതനായിരുന്ന അദ്ദേഹം 2024 ഡിസംബർ 26-ന് ഡൽഹിയിലെ എയിംസിൽ (AIIMS) വെച്ചാണ് അന്തരിച്ചത്.
ജീവിതവും വിദ്യാഭ്യാസവും:
1932 സെപ്റ്റംബർ 26-ന്, ഇപ്പോഴത്തെ പാകിസ്താനിലെ പഞ്ചാബ് പ്രവിശ്യയിലെ ഗാഹ് ഗ്രാമത്തിൽ ഗുർമുഖ് സിംഗിന്റെയും അമൃത് കൗറിന്റെയും മകനായി മൻമോഹൻ സിംഗ് ജനിച്ചു. ഇന്ത്യാ വിഭജനത്തിന് ശേഷം, കുടുംബം അമൃത്സറിലേക്ക് കുടിയേറി, അവിടെ അദ്ദേഹം വളർന്നു. അമ്മയുടെ അകാലമരണത്തെ തുടർന്ന്, പിതാവിന്റെ അമ്മയാണ് അദ്ദേഹത്തെ വളർത്തിയത്. അമൃത്സറിൽ പ്രാഥമിക വിദ്യാഭ്യാസം പൂർത്തിയാക്കിയ ശേഷം, അദ്ദേഹം പഞ്ചാബ് സർവകലാശാലയിൽ പഠിച്ചു. 1954-ൽ ഒന്നാം റാങ്കോടെ ബിരുദാനന്തര ബിരുദം നേടി. തുടർന്ന്, ബ്രിട്ടനിലെ കേംബ്രിജ് സർവകലാശാലയിൽ സാമ്പത്തികശാസ്ത്രത്തിൽ ഒന്നാം ക്ലാസ് ഓണേഴ്‌സ് ബിരുദവും ഓക്സ്ഫഡ് സർവകലാശാലയിൽ ഡി.ഫിൽ ബിരുദവും നേടി.
സാമ്പത്തിക വിദഗ്ധനും ഭരണാധികാരിയും:
ഡോ. സിംഗ് ഇന്ത്യയുടെ സാമ്പത്തിക രംഗത്ത് നിർണായക പങ്ക് വഹിച്ചു. 1991-ൽ ധനകാര്യ മന്ത്രിയായി സേവനമനുഷ്ഠിച്ചപ്പോൾ, ഇന്ത്യയുടെ സാമ്പത്തിക ഉദാരവൽക്കരണത്തിന് നേതൃത്വം നൽകി, രാജ്യത്തെ ആഗോള വിപണികളുമായി ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന സമഗ്ര പരിഷ്കാരങ്ങൾ നടപ്പാക്കി. 2004 മുതൽ 2014 വരെ ഇന്ത്യയുടെ പ്രധാനമന്ത്രിയായി പ്രവർത്തിച്ച അദ്ദേഹം, മഹാത്മാ ഗാന്ധി ദേശീയ ഗ്രാമീണ തൊഴിലുറപ്പ് പദ്ധതി (MGNREGA), വിവരാവകാശ നിയമം (RTI) തുടങ്ങിയ സാമൂഹിക പരിഷ്കാരങ്ങൾ നടപ്പാക്കി. ഇന്ത്യ-അമേരിക്ക സിവിൽ ആണവ ഉടമ്പടി അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഭരണകാലത്തെ മറ്റൊരു പ്രധാന നേട്ടമാണ്.
വ്യക്തിഗത ജീവിതം:
1958 സെപ്റ്റംബർ 14-ന് ഗുർശരൺ കൗറിനെ വിവാഹം ചെയ്ത മൻമോഹൻ സിംഗിന് ഉപീന്ദർ സിംഗ്, ദാമൻ സിംഗ്, അമൃത് സിംഗ് എന്നീ മൂന്ന് മക്കളുണ്ട്. അദ്ദേഹത്തിന്റെ ജീവിതം എളിമയും സമർപ്പണവും നിറഞ്ഞതായിരുന്നു.
അന്ത്യവും അനുശോചനങ്ങൾ:
2024 ഡിസംബർ 26-ന് ഡൽഹിയിൽ അന്തരിച്ച മൻമോഹൻ സിംഗിന്റെ വേർപാട് രാജ്യത്തെ രാഷ്ട്രീയ, സാമ്പത്തിക രംഗങ്ങളിൽ വലിയ നഷ്ടമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. പ്രമുഖ നേതാക്കൾ അദ്ദേഹത്തിന്റെ നിര്യാണത്തിൽ അനുശോചനങ്ങൾ രേഖപ്പെടുത്തി.
മൻമോഹൻ സിംഗ് ഇന്ത്യയുടെ സാമ്പത്തിക രംഗത്ത് നിർണായകമായ സംഭാവനകൾ നൽകിയ നേതാവായിരുന്നു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ ജീവിതവും പ്രവർത്തനങ്ങളും ഇന്ത്യയുടെ വികസനത്തിൽ അമൂല്യമായ പങ്ക് വഹിച്ചു.
